Umukenguzamateka wo muri Reta zunze ubumwe za Amerika, Jeanne Shaheen, yasavye ko haba amatohoza yigenga mpuzamakungu ku bwicanyi n’akarenganyo vyabaye inyuma y’amatora yo ku wa 29 Gitugutu 2025 muri Tanzaniya. Ivyo yabivuze inyuma y’aho ikinyamakuru CNN gisohoreye icegeranyo cerekana ivyaha bikomeye vyakozwe n’inzego z’umutekano z’ico gihugu.
Icegeranyo ca CNN cerekanye amashusho y’ukuri yerekana abapolisi barasa amasasu y’ukuri ku bari bari mu myiyerekano batari bitwaje ibirwanisho. Ivyabona bivuga ko vyabonye abantu baraswa abandi bagatorwa n’inzego z’umutekano. Amafoto ya satellite yerekana ubutaka mu gisagara ca Dar es Salaam, aho bivugwa ko hashinzwe imva rusangi. Inyandiko z’amajwi n’isesangura ryazo vyerekana ko hari uguhishira ivyaha vyakozwe n’inzego za Reta ya Tanzania.
Abantu benshi barishwe, abandi barakomereka, abandi baranyuruzwa. Ibitaro vyuzuye ibiziga vy’abantu bapfuye hamwe n’abakomerekeye mu myiyerekano, nk’uko vyemezwa n’abakozi b’ivyo bitaro. Mu majambo yiwe, Shaheen yavuze ati:
“Ivyashikirijwe na CNN birateye ubwoba. Birerekana ko habaye uguhonyanga uburenganzira bwa muntu bukomeye cane, kandi bisaba ko haba amatohoza yigenga kugira ukuri kumenyekane.”
Yongeye avuga ko intsinzi ya Perezida Samia Suluhu Hassan ku majwi 97% yerekana ko amatora atari afise umwidegemvyo n’ubwigenge bukwiye.
Hagati aho, ubutegetsi bwa Tanzaniya burahakana ivyo vyagiriji, bukavuga ko amasanamu ya CNN ashingiye ku “makuru atariyo” kandi ko “ata bwicanyi bwabaye mu buryo bwateguwe.” Ariko, gushika ubu, nta cegeranyo cemewe n’ubutegetsi kirashikirizwa ku vyabaye, mugihe amatohoza yatangujwe hagati mu gihugu avurwa ko atigenga.
Amashirahamwe nka Human Rights Watch na Amnesty International basaba ko haba amatohoza yigenga, bavuga ko hari ibimenyetso vyinshi vyerekana ko hoba harabaye ivyaha vyo mu ntambara. Hari n’abasaba ko haba ibihano ku bategetsi boba baragize uruhara muri ivyo bikorwa.
Hari ibiganiro hagati ya Reta zunze ubumwe za Amerika n’ibindi bihugu vy’i Buraya ku bijanye no gushiraho ibihano vya dipolomasi, ariko kandi hari n’impungenge ko ivyabaye bishobora gutuma Tanzaniya isubira inyuma mu bijanye n’intwaro rusangi n’agateka ka zina muntu. Abanyagihugu bo basaba ko hoba ukuri n’ukwiyumvira ku vyabaye, hamwe n’uguhana abakoze ivyo vyaha.
